Vers de Paterson

{{#ifeq:||Un article de Ziki, l'encyclopédie libre.|Une page de Ziki, l'encyclopédie libre.}}

{{#invoke:Bandeau|ébauche}}

Les vers de Paterson sont un ensemble de machines de Turing. Créés par John Conway et Mike Paterson en 1971, ils furent popularisés par Martin Gardner en 1973 dans un article du Scientific American<ref name="gardner" />.

Règles

De façon générale, les vers de Paterson sont un type de turmite définis sur les bords d'une grille isométrique hexagonale.

En considérant une grille triangulaire infinie, on considère l'un des nœuds de cette grille comme étant un « ver ». Le ver se déplace initialement le long d'une ligne de la grille vers le nœud immédiatement situé à sa droite.

Arrivé à ce nœud, le ver peut prendre cinq directions possibles sans revenir sur ses pas. On pose que le ver prend l'une d'entre elles, avance vers le nœud suivant en conséquence et continuera à faire de même tant qu'il arrivera sur un nœud où cinq directions sont possibles :

  • Si le ver a continué tout droit, il continuera à faire de même indéfiniment
  • Si le ver a tourné de 60° à gauche ou à droite, il fera de même pendant cinq tours pour finalement retomber après un parcours hexagonal sur le nœud de départ où seules quatre directions sont possibles, puisqu'une cinquième a déjà été empruntée par le ver
  • Si le ver a tourné de 120° à gauche ou à droite, il retombe sur le nœud initial au bout de deux tours et là aussi, seules quatre directions sont possibles.

Dans les deux derniers cas, il est nécessaire de définir une direction que le ver va prendre parmi les quatre possibles. Ensuite, on procède à chaque nœud de la manière suivante :

  • Si la situation a déjà été rencontrée par le ver, il se déplace comme il l'a fait dans cette situation
  • Si la situation est inédite, on choisit une direction. Elle sera ensuite utilisée à chaque fois que la même situation se produira
  • Si le ver arrive sur un nœud dont toutes les directions ont déjà été utilisées, il s'arrête.

Notation

En arrivant sur un nœud, le ver a cinq directions possibles. On note « 0 » celle qui est en face d'elle (relativement à sa direction d'arrivée), « 1 » et « 5 » celles qui sont à 60° à sa droite et à sa gauche, « 2 » et « 4 » celles qui sont à 120° à sa droite et à sa gauche. La notation « 3 » correspond à la direction dont il vient et ne peut donc pas être utilisée.

On détermine alors le parcours d'un ver en notant les différents choix qu'on a fait. Ainsi, le ver « 244 » tourne de 120° à droite pendant les 3 premiers tours, puis de 120° à gauche, puis à nouveau de 120° à droite pendant 2 tours, puis de 120° à gauche. Après avoir tourné de 120° à droite pendant 2 derniers tours, le ver retourne au nœud de départ sans nouvelle direction possible et s'arrête.

Propriétés

Il n'existe que 412 règles possibles distinctes (en considérant les règles symétriques entre elles par rapport au départ comme une seule règle). Parmi elles :

  • 336 se terminent au bout d'un certain nombre d'étapes, parfois très grand. Ainsi, le ver « 1042020 » ne s'arrête qu'au bout de Modèle:Nb étapes. En revanche, les règles « 200 » et « 244 » s'arrêtent au bout de seulement 9 étapes.
  • 73 sont infinies, à savoir que le ver ne s'arrête jamais.
  • 3 sont toujours indéterminées en 2015. « 1252121 » et « 1525115 » sont probablement infinies, tandis que « 1042015 » a été poussée au-delà de la Modèle:Nbe étape sans que l'on puisse conclure.

Liste

Voici une liste des règles possibles pour le comportement d'un ver de Paterson :

# Règle Nombre d'étapes
1 0 Infini
2 1010001 Modèle:Smn
3 1010002 Modèle:Smn
4 1010005 Modèle:Smn
5 101001 Modèle:Smn
6 1010051 Modèle:Smn
7 1010052 Modèle:Smn
8 1010055 Modèle:Smn
9 101020 Modèle:Smn
10 101021 Modèle:Smn
11 1010251 Modèle:Smn
12 1010252 Modèle:Smn
13 1010255 Modèle:Smn
14 1010401 Modèle:Smn
15 1010402 Modèle:Smn
16 1010405 Modèle:Smn
17 101041 Modèle:Smn
18 1010451 Modèle:Smn
19 1010452 Modèle:Smn
20 1010455 Modèle:Smn
21 1015001 Modèle:Smn
22 1015002 Modèle:Smn
23 1015005 Modèle:Smn
24 101501 Modèle:Smn
25 1015051 Modèle:Smn
26 1015052 Modèle:Smn
27 1015055 Modèle:Smn
28 1015201 Modèle:Smn
29 1015202 Infini
30 1015205 Infini
31 101521 Modèle:Smn
32 1015251 Modèle:Smn
33 1015252 Modèle:Smn
34 1015255 Modèle:Smn
35 1015410 Modèle:Smn
36 1015411 Infini
37 1015415 Modèle:Smn
38 1015420 Modèle:Smn
39 1015421 Modèle:Smn
40 1015425 Modèle:Smn
41 1015450 Modèle:Smn
42 1015451 Modèle:Smn
43 1015455 Modèle:Smn
44 1040010 Modèle:Smn
45 1040012 Modèle:Smn
46 1040020 Modèle:Smn
47 1040022 Modèle:Smn
48 1040050 Modèle:Smn
49 1040052 Modèle:Smn
50 1040101 Modèle:Smn
51 1040102 Modèle:Smn
52 1040105 Modèle:Smn
53 104015 Modèle:Smn
54 1040510 Modèle:Smn
55 1040512 Modèle:Smn
56 1040521 Modèle:Smn
57 1040524 Modèle:Smn
58 1040550 Modèle:Smn
59 1040555 Modèle:Smn
60 1042010 Modèle:Smn
61 1042015 Inconnu, supérieur à Modèle:Nb<ref name="rokicki" />
62 1042020 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
63 1042022 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
64 104205 Infini
65 1042110 Modèle:Smn
66 1042115 Modèle:Smn
67 1042120 Modèle:Smn
68 1042122 Modèle:Smn
69 1042150 Modèle:Smn
70 1042155 Modèle:Smn
71 1042501 Modèle:Smn
72 1042502 Modèle:Smn
73 1042505 Modèle:Smn
74 1042521 Modèle:Smn
75 1042522 Modèle:Smn
76 1042525 Modèle:Smn
77 1044001 Infini
78 1044002 Infini
79 1044005 Modèle:Smn
80 1044011 Infini
81 1044012 Infini
82 1044015 Modèle:Smn
83 1044051 Modèle:Smn
84 1044052 Infini
85 1044055 Modèle:Smn
86 1044201 Infini
87 1044202 Infini
88 1044205 Modèle:Smn
89 104421 Infini
90 1044251 Modèle:Smn
91 1044252 Infini
92 1044255 Modèle:Smn
93 1051 Modèle:Smn
94 1054 Modèle:Smn
95 120012 Modèle:Smn
96 1200141 Modèle:Smn
97 1200142 Modèle:Smn
98 1200145 Modèle:Smn
99 1200412 Infini
100 1200414 Modèle:Smn
101 1200422 Modèle:Smn
102 1200424 Modèle:Smn
103 1200452 Modèle:Smn
104 1200454 Modèle:Smn
105 1200521 Modèle:Smn
106 1200522 Modèle:Smn
107 1200525 Modèle:Smn
108 1200541 Modèle:Smn
109 1200542 Modèle:Smn
110 1200545 Modèle:Smn
111 1202 Infini
112 1204141 Modèle:Smn
113 1204142 Modèle:Smn
114 1204145 Modèle:Smn
115 120415 Modèle:Smn
116 1204412 Modèle:Smn
117 1204414 Infini
118 120442 Infini
119 1204454 Modèle:Smn
120 1204455 Modèle:Smn
121 12045 Infini
122 121401 Modèle:Smn
123 1214041 Modèle:Smn
124 1214042 Modèle:Smn
125 1214045 Modèle:Smn
126 1214051 Modèle:Smn
127 1214052 Infini
128 1214055 Modèle:Smn
129 121421 Modèle:Smn
130 1214241 Modèle:Smn
131 1214242 Modèle:Smn
132 1214245 Modèle:Smn
133 1214251 Modèle:Smn
134 1214252 Modèle:Smn
135 1214255 Modèle:Smn
136 1214411 Infini
137 1214412 Modèle:Smn
138 1214415 Modèle:Smn
139 121444 Infini
140 121445 Infini
141 121510 Modèle:Smn
142 121512 Modèle:Smn
143 121514 Modèle:Smn
144 1215401 Modèle:Smn
145 1215402 Modèle:Smn
146 1215405 Modèle:Smn
147 1215421 Modèle:Smn
148 1215422 Modèle:Smn
149 1215425 Modèle:Smn
150 121544 Modèle:Smn
151 12155 Modèle:Smn
152 1251 Modèle:Smn
153 1252101 Modèle:Smn
154 1252104 Modèle:Smn
155 1252105 Modèle:Smn
156 1252121 Inconnu, supérieur à 2,2Modèle:X10<ref name="rokicki" />
157 1252124 Modèle:Smn
158 1252125 Modèle:Smn
159 1252141 Modèle:Smn
160 1252144 Modèle:Smn
161 1252145 Infini
162 12522 Infini
163 1252501 Modèle:Smn
164 1252504 Modèle:Smn
165 1252505 Modèle:Smn
166 1252521 Modèle:Smn
167 1252524 Modèle:Smn
168 1252525 Modèle:Smn
169 1252541 Modèle:Smn
170 1252544 Modèle:Smn
171 1252545 Modèle:Smn
172 1420011 Modèle:Smn
173 1420012 Modèle:Smn
174 1420015 Modèle:Smn
175 1420041 Infini
176 1420042 Modèle:Smn
177 1420045 Modèle:Smn
178 1420051 Modèle:Smn
179 1420052 Modèle:Smn
180 1420055 Modèle:Smn
181 1420211 Infini
182 1420214 Infini
183 1420215 Infini
184 1420221 Infini<ref name="rokicki" />
185 1420224 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
186 1420225 Modèle:Smn
187 142025 Modèle:Smn
188 142041 Modèle:Smn
189 1420441 Modèle:Smn
190 1420442 Infini
191 1420445 Modèle:Smn
192 1420451 Modèle:Smn
193 1420452 Modèle:Smn
194 1420455 Modèle:Smn
195 142101 Modèle:Smn
196 1421041 Modèle:Smn
197 1421042 Modèle:Smn
198 1421045 Modèle:Smn
199 1421051 Modèle:Smn
200 1421052 Modèle:Smn
201 1421055 Infini
202 1421211 Modèle:Smn
203 1421214 Modèle:Smn
204 1421215 Modèle:Smn
205 1421221 Modèle:Smn
206 1421224 Modèle:Smn
207 1421225 Modèle:Smn
208 1421251 Modèle:Smn
209 1421254 Modèle:Smn
210 1421255 Infini
211 1421411 Infini
212 1421412 Modèle:Smn
213 1421415 Modèle:Smn
214 142144 Infini
215 142145 Infini
216 14251 Modèle:Smn
217 14252 Infini
218 14255 Modèle:Smn
219 1450011 Modèle:Smn
220 1450012 Modèle:Smn
221 1450015 Modèle:Smn
222 1450041 Infini
223 1450042 Modèle:Smn
224 1450045 Modèle:Smn
225 1450051 Modèle:Smn
226 1450052 Modèle:Smn
227 1450055 Modèle:Smn
228 1450211 Infini
229 1450214 Infini
230 1450215 Infini
231 1450221 Infini<ref name="rokicki" />
232 1450224 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
233 1450225 Modèle:Smn
234 145025 Modèle:Smn
235 145041 Modèle:Smn
236 1450441 Modèle:Smn
237 1450442 Infini
238 1450445 Modèle:Smn
239 1450451 Modèle:Smn
240 1450452 Modèle:Smn
241 1450455 Modèle:Smn
242 145101 Modèle:Smn
243 1451041 Modèle:Smn
244 1451042 Modèle:Smn
245 1451045 Modèle:Smn
246 1451051 Modèle:Smn
247 1451052 Modèle:Smn
248 1451055 Infini
249 1451211 Modèle:Smn
250 1451214 Modèle:Smn
251 1451215 Modèle:Smn
252 1451221 Modèle:Smn
253 1451224 Modèle:Smn
254 1451225 Modèle:Smn
255 1451251 Modèle:Smn
256 1451254 Modèle:Smn
257 1451255 Infini
258 1451411 Infini
259 1451412 Modèle:Smn
260 1451415 Modèle:Smn
261 145144 Infini
262 145145 Infini
263 14551 Modèle:Smn
264 14552 Infini
265 14555 Modèle:Smn
266 150011 Modèle:Smn
267 150015 Modèle:Smn
268 1500411 Modèle:Smn
269 1500415 Modèle:Smn
270 1500421 Modèle:Smn
271 1500425 Modèle:Smn
272 1500451 Modèle:Smn
273 1500455 Modèle:Smn
274 15005 Infini
275 150111 Modèle:Smn
276 150115 Modèle:Smn
277 1501411 Modèle:Smn
278 1501412 Modèle:Smn
279 1501415 Modèle:Smn
280 1501451 Modèle:Smn
281 1501452 Modèle:Smn
282 1501455 Modèle:Smn
283 1501511 Modèle:Smn
284 1501515 Modèle:Smn
285 1501521 Infini
286 1501525 Modèle:Smn
287 1501551 Modèle:Smn
288 1501555 Modèle:Smn
289 1505111 Modèle:Smn
290 1505115 Infini
291 1505141 Modèle:Smn
292 1505145 Modèle:Smn
293 1505151 Modèle:Smn
294 1505155 Modèle:Smn
295 1505211 Modèle:Smn
296 1505215 Modèle:Smn
297 1505241 Modèle:Smn
298 1505245 Modèle:Smn
299 1505251 Modèle:Smn
300 1505255 Modèle:Smn
301 1505511 Modèle:Smn
302 1505514 Modèle:Smn
303 1505515 Modèle:Smn
304 1505551 Modèle:Smn
305 1505554 Modèle:Smn
306 1505555 Modèle:Smn
307 1520 Infini
308 152111 Modèle:Smn
309 152115 Modèle:Smn
310 1521411 Modèle:Smn
311 1521415 Modèle:Smn
312 1521421 Modèle:Smn
313 1521425 Modèle:Smn
314 1521451 Modèle:Smn
315 1521455 Modèle:Smn
316 1521511 Modèle:Smn
317 1521515 Modèle:Smn
318 1521521 Modèle:Smn
319 1521525 Modèle:Smn
320 1521551 Modèle:Smn
321 1521555 Modèle:Smn
322 1525111 Modèle:Smn
323 1525115 Inconnu, supérieur à 4,5Modèle:X10<ref name="rokicki" />
324 1525121 Modèle:Smn
325 1525125 Modèle:Smn
326 1525151 Modèle:Smn
327 1525155 Modèle:Smn
328 1525411 Modèle:Smn
329 1525412 Infini
330 1525415 Modèle:Smn
331 1525451 Modèle:Smn
332 1525452 Infini
333 1525455 Modèle:Smn
334 1525511 Modèle:Smn
335 1525515 Modèle:Smn
336 1525521 Modèle:Smn
337 1525525 Modèle:Smn
338 1525551 Modèle:Smn
339 1525555 Modèle:Smn
340 1541011 Modèle:Smn
341 1541012 Modèle:Smn
342 1541015 Modèle:Smn
343 1541051 Modèle:Smn
344 1541052 Modèle:Smn
345 1541055 Modèle:Smn
346 154111 Infini
347 1541121 Modèle:Smn
348 1541125 Modèle:Smn
349 1541151 Modèle:Smn
350 1541155 Modèle:Smn
351 1541511 Modèle:Smn
352 1541515 Modèle:Smn
353 1541521 Infini
354 1541525 Infini
355 1541551 Modèle:Smn
356 1541555 Modèle:Smn
357 1544101 Infini
358 1544102 Infini
359 1544105 Modèle:Smn
360 154411 Infini
361 1544151 Modèle:Smn
362 1544152 Infini
363 1544155 Modèle:Smn
364 1544501 Infini
365 1544502 Infini
366 1544505 Modèle:Smn
367 1544511 Infini
368 1544512 Infini
369 1544515 Modèle:Smn
370 1544551 Modèle:Smn
371 1544552 Infini
372 1544555 Modèle:Smn
373 1545 Infini
374 200 Modèle:Smn
375 2010 Modèle:Smn
376 20140 Modèle:Smn
377 201412 Modèle:Smn
378 2014141 Modèle:Smn
379 2014142 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
380 2014144 Modèle:Smn
381 201415 Modèle:Smn
382 20142 Modèle:Smn
383 2015 Infini
384 2104 Modèle:Smn
385 2105 Modèle:Smn
386 2144 Modèle:Smn
387 21450 Modèle:Smn
388 2145121 Modèle:Smn
389 2145122 Modèle:Smn
390 2145124 Modèle:Smn
391 2145141 Modèle:Smn
392 2145142 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
393 2145144 Modèle:Smn
394 214515 Modèle:Smn
395 21452 Modèle:Smn
396 215 Infini
397 244 Modèle:Smn
398 2450 Modèle:Smn
399 24540 Modèle:Smn
400 245412 Modèle:Smn
401 2454141 Modèle:Smn
402 2454142 Modèle:Smn<ref name="rokicki" />
403 2454144 Modèle:Smn
404 245415 Modèle:Smn
405 24542 Modèle:Smn
406 2455 Infini
407 2510 Modèle:Smn
408 2514 Modèle:Smn
409 2515 Infini
410 2540 Modèle:Smn
411 2544 Modèle:Smn
412 2545 Infini

Voir aussi

Liens internes

Liens externes

Références

<references> <ref name="gardner">Modèle:Article</ref> <ref name="rokicki">Modèle:Lien web</ref> </references>

Modèle:Portail